Anonim Şirket Nedir? Nasıl Kurulur?

Anonim Şirket Türkiye’de en çok kurulan ikinci şirket türüdür. Limited şirket ise birinci sırada yer almaktadır. Anonim şirketlerin günümüzde oldukça fazla olduğunu biliyoruz. Peki, “Anonim Şirket Nedir? Nasıl Kurulur?” gelin beraber inceleyelim.

Anonim Şirket Nedir?

Anonim şirket, sermayesi belirli, paylara bölünmüş ve bir ünvana sahip olan şirket türüdür. Bu şirket türünde, ortaklar sadece taahhütte bulundukları sermaye miktarını ödemekle yükümlüdürler.

Anonim Şirket Nasıl Kurulur?

Şirket kurmaya başlamadan önce bir mali müşavir ile görüşmek, işinizi hızlandıracak ve kolaylaştıracaktır. Çünkü anonim şirket kurmak, bir şahıs şirketi kurmaktan daha zor ve karmaşık bir süreçtir.

1. Bir mali müşavir ile görüşerek şirket için bir ana sözleşme hazırlayın.
2. Ardından şirketin  yönetim kurulu ve genel kurul üyelerini seçerek sözleşmede belirtin.
3. Notere giderek mali müşavire vereceğiniz imza beyannamesi ve imza sirküsü onay işlemlerini halledin.
4. Esas sözleşme ile Ticaret Odasına başvurun.
5. Ticaret Odası ile birlikte bir şirket ünvanı belirleyin.
6. Sözleşme, Ticaret Odası tarafından kontrol edilir ve sermaye taahhüdünü yatırmanız istenir. Sermayenin dörtte biri bankaya yatırılır.
7. Tüm işlemler bittikten sonra Mersis sistemine giriş yapın, vergi dairesi ve potansiyel vergi numarası bilgilerini alın.
8. Sonrasında vergi dairesine giderek şirketi açtığınızı bildirin.
9. Vergi dairesinde uygun oda kaydı yapılır. (Meslek, sanayi odası vb.)

İlgili İçerik: Ticaret Odası Kaydı Nasıl Yapılır?

Anonim şirket türünde iki temel organ vardır:

1. Genel kurul
2. Yönetim kurulu

Genel Kurul: 

Tüm pay sahiplerini temsil eder ve şirket ile ilgili önemli kararları alır. Örnek vermek gerekirse; yönetim kurulu üyelerini seçmek, şirketi feshetmek, sözleşmeyi değiştirmek ve denetçi seçmek gibi..   

Yönetim Kurulu: 

Şirketi yönetir ve temsil eder. Yönetim kurulu tek bir  üyeden de oluşabilir. Yönetim kurulu üyeleri, Türk olmak ve Türkiye’de yaşamak zorunda değildir. 

Anonim Şirket Özellikleri Nelerdir?

• En az bir veya daha fazla kurucu ortak ile anonim şirket kurulabilir. 
• Tescil edilmiş bir esas sözleşmeleri vardır. 
• Kanunen yasak olmadıkça her türlü ticari faaliyet için anonim şirket kurulabilir. 
• Payları devredebilmek için genel kurulun onay vermesine gerek yoktur. 
• Anonim şirket, payların halka arz edilebildiği ve borsada işlem gördüğü tek şirket türüdür.
• Gerçek veya tüzel kişiler pay sahibi olabilirler. 
• Pay sahipleri, sadece taahhüt ettikleri sermaye payları ile sorumludurlar. 
• A.Ş. kurabilmek için sermaye tutarı en az 50.000 TL’ dir. 
• Halka açık olmayan ve kayıtlı sermaye sistemini kabul eden anonim şirketlerin ise başlangıç sermayesi minimum 100.000 TL’ dir. 
• Sermaye miktarının en az dörtte biri tescilden önce ödenmelidir. Geri kalan sermaye miktarının 2 yıl içerisinde ödenmesi gerekir. 
• Sermaye ödeme takvimini yönetim kurulu belirleyebileceği gibi esas sözleşmede de belirlenir ve düzenlenir. 
• Paydaşlar, sahip oldukları payları istedikleri gibi bir başkasına devredebilirler.

Kaç Ortakla Anonim Şirket Kurulabilir?

Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan son değişikliğe göre tek bir ortakla da A.Ş. kurulabilir. Hatta sınırsız sayıda kişi ile de ortaklık kurabilirsiniz. Ancak ortak sayısı 500’ü geçerse Sermaye Piyasası Kurulu yönetmeliklerine tabi olursunuz. Çünkü halka açık bir şirket gibi olmuş olursunuz. 

Anonim Şirket Kurabilmek İçin Ne Kadar Sermaye Olmalıdır?

En az 50.000 TL sahibi olmak, anonim şirket kurabilmek için yeterlidir. Eğer kayıtlı sermaye sistemi kullanmak isterseniz bu tutar 100.000 TL’dir.

Sermayenizi kesin olarak arttırmaya kararlıysanız zaman kaybetmemek için kayıtlı sermaye sistemini kullanabilirsiniz. Böylece yine esas sözleşmede yazmış olmak şartıyla belirli rakamlara kadar Genel Kurul kararına gerek duymadan sermayenizi artırabilirsiniz. 

Bahsedilen bu sermayenin dörtte birini kuruluşta, diğer geri kalan tutarını kuruluştan sonra yatırmanız gerekiyor. 

Anonim Şirket Kurmak İçin Avukat Tutmak Gerekir mi?

Normalde anonim şirket kurarken bir avukat bulundurma zorunluluğu yok ancak bir şirket, minimum sermaye tutarının 5 katını aşarsa avukat bulundurmak zorundadır.

Bu demek oluyor ki 250.000 TL sermayeyi geçen bir şirket avukat tutmak zorundadır. Aksi halde cezası vardır. Bu ceza asgari ücretin iki katından fazladır. 

Anonim Şirket Kurma Masrafları Nelerdir?

Anonim şirket masrafı, ortak sayısı ve sermaye miktarına göre değişir. Başlıca masraflar şunlardır:

• Noter masrafı
• Ticaret odası masrafı
• Kuruluş masrafı
• Kira damga vergisi masrafı
• Sermaye blokajı masrafı

Noter masrafı: 1000 TL olan normal bir şirket kurarsanız ilk masraf noterde olacaktır. Bu masraf yaklaşık olarak 1000 TL civarındadır ve noterden notere değişir. 

Ticaret Odası masrafı: Ortalama olarak 1500-2000 TL civarında olan bir masraftır ve bu tutar ana sözleşmenin uzunluğuna bağlı olarak değişir. 

Kuruluş masrafı: anonim şirketi kurarken serbest muhasebe veya bir mali müşaviri yaptırırsanız bir asgari ücret tarifesi vardır. Bu asgari ücret tarifesi de ortalama 1000-1500 TL arasındadır. Bu tutar şirket türüne göre biraz değişiklik gösterebilir. 

Kira Damga Vergisi masrafı: Kira damga vergisi aslında ucuzdur ancak birçok değişken nedeniyle bu masraflar değişkenlik gösterir. Bu değişkenlerden bazıları; kira kontratının 1 kefili olup olmaması, kira yerinin sanal ofis olup olmadığı gibi değişkenlerdir ortalama 25-150 TL arasındadır. 

Sermaye Blokajı masrafı: Başlangıçta sermaye taahhüdünün 1/4’ini yatırmalısınız ama birkaç gün içerisinde bu parayı geri çekebilirsiniz. Bu da aslında masraf sayılmaz. Yalnızca o paranın cebinizde olması gerekir.

Anonim Şirket Kurmak Ne Kadar Zaman Alır?

Şirketi kurmadan önce ticaret odasına gitmek zorunda olduğunuz için ilk önce bir randevu almanız gerekmektedir. Süreç 2-3 gününüzü alabilir. Ayrıca şirketi kurduktan sonra vergi memurları çeşitli kontrol ziyaretlerinde bulunabilir.

Ortalama 1 hafta içerisinde bir anonim şirket kurmak mümkündür. 

Anonim Şirketlerde Ortakların Sorumlulukları Nelerdir?

Şirket ortakları belirlenmiş olan sermaye tutarını ödemekle yükümlüdürler. Şirketin devlete ya da üçüncü kişilere borçları olursa bu borçlardan sorumlu değillerdir.

Anonim Şirketlerde Vergi Durumu Nasıldır?

Anonim şirketler, kurumlar vergisi ödemekle yükümlüdürler yani sabit bir vergi öderler. Bu tutar 2022 yılında %23‘tü. Yani elde ettiğiniz kazancın %23’ü kurumlar vergisine ödenmekteydi. 2023 yılında ise bu tutar %20 olarak belirlendi. 

Benzer bir oran değişimi de Limited şirketlerde görülmektedir. 2022 yılında %23 olarak belirlenen vergi oranı, 2023 yılında %20 olarak belirlenmiştir. Yalnızca Şahıs şirketleri gelir vergisi öder. 2023 yılı için bu oran %15 ve % 40 arasında değişiklik göstermektedir.

Anonim Şirketlerde Hangi Vergi Beyannameleri Verilir?

Anonim şirketler, her ay KDV beyannamesi vermek zorundadırlar. Aylık veya 3 aylık olarak da Muhtasar Vergi Beyannamesi ödemesi yapılır. Yine üç ayda bir Kurum Geçici Vergi Beyannamesi ödenir.

Son olarak da yıllık Kurumlar Vergisi Beyannamesi ödemek zorundadırlar. Bu vergi beyannamesi türü, sonraki yıl Nisan ayında verilir.

İlgili İçerik: E-Beyanname Nedir?

Anonim Şirket Adresleri Nerelerde Olmalıdır?

Anonim şirket adresleri, ev, ofis, oturduğunuz ev veya bir sanal ofis olabilir. Oturmuş olduğunuz ev de şirket adresi olabilir. Eğer oturduğunuz evde kiracıysanız burada stopaj devreye girer. Yani eve ödediğiniz kiradan ev sahibi bir kısmını yıllık gelir vergisi olarak devlete ödemek zorundadır.

Günümüzde en çok tercih edilen adres ise sanal ofistir. Çünkü sanal ofis kullanırsanız kira stopajı ödemenize gerek kalmaz.

İlginizi Çekebilecek İçerikler:

• Startup Nedir?
• Karadağ’da Şirket Kurmak
• Konkordato Nedir?
• NACE Kodu Nedir?
• Ticaret Sicil Gazetesi Nedir?
• Sermaye Şirketi Nedir?
• Kendi İşini Kurmak
• Ticaret Ünvanı Nedir?