1 Nisan 2025’te Başlayan E-Ticaret Yönetmeliği Satıcıları ve Tüketicileri Nasıl Etkileyecek?

​İnternet alışverişlerinde yeni bir dönem başlıyor. 30 Ekim 2024’te yayınlanan “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği” 1 Nisan 2025’te yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik, internet üzerinden satılan ürünlerin güvenliğini artırmayı ve tüketici haklarını korumayı hedefliyor.

Yeni e-ticaret yönetmeliği, internet üzerinden satılan ürünlerin güvenliğini sağlamak ve tüketicilerin korunmasını amaçlıyor. E-ticaret hacminin hızla büyümesiyle birlikte piyasada güvensiz ve hatalı ürünlerin artışı, bu düzenlemenin hazırlanmasına yol açmış durumda. Haliyle bu yönetmelik, tüketicilerin güvenilir ürünlere daha kolay ulaşmasını sağlamak için devreye alındı.

Yönetmelik öncesinde bazı ürün bilgileri eksik sunuluyor, uygun olmayan ürünler uzun süre yayında kalıyor ve yurt dışı firmalar Türkiye’de temsilci bulundurmadığı için tüketiciler sorun yaşadıklarında muhatap bulamıyordu. Ayrıca, şikayet mekanizmaları yetersiz kalıyor ve müşteri hakları tam anlamıyla korunamıyordu. Yeni yönetmeliğin henüz ne gibi değişiklikler getireceği net olmasa da yukarıdaki mevcut sorunlara çözüm getirmesi bekleniyor.

Yönetmelik Ne Tür Yenilikler Getiriyor?

Yeni yönetmelik, uygun olmayan ürünleri tespit etmek için yapay zeka destekli sistemler kullanacak ve ilanlar daha hızlı incelenecek. Ayrıca, tüketicilerin şikayet süreçleri hızlandırılacak ve yurt dışı firmalar için Türkiye’de yerel temsilci zorunluluğu getirilecek. Bu denetim mekanizmaları ile ilanların doğruluğunun ve ürün güvenliğinin daha etkin sağlanması hedefleniyor.

Artık internet üzerindeki her satış ilanında şu bilgiler zorunlu olacak:

• Satıcının adı, e-posta ve açık adresi,
• Üretici veya ithalatçıya ait bilgiler,
• Türkçe uyarılar ve güvenlik bilgileri,
• Ürünün yasal uygunluğunu gösteren CE işareti gibi işaretler. Bu işaretlerin göründüğü net ürün fotoğrafı,
• Ürünün türü, modeli ve tanıtıcı bilgileri.

Eksik ya da yanıltıcı bilgi varsa, satıcıya düzeltme yapması için 24 saat süre tanınacak. Satıcı gerekli düzenlemeyi yapmazsa ve ürün ciddi risk taşıyorsa, o ürünün ilanına erişim engeli uygulanacak.

Ayrıca, yurt dışından Türkiye’ye belirli ürünleri gönderen firmalar da, Türkiye’de bir yerel temsilci atamakla yükümlü olacak. Bu şartı yerine getirmeyen firmalar Türkiye’ye satış yapamayacak.

Yönetmelik hükümlerine uymayanlar hakkında Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’nda belirtilen yaptırımlar uygulanacak ve uygun olmayan içeriklere erişim engellenecek.

Yeni E-Ticaret Yönetmeliği Satıcılar ve Müşteriler İçin Ne Anlama Geliyor?

Satıcılar için 5 aylık uyum süreci sona erdiğinden artık tüm satıcıların ilanlarını yönetmeliğe uygun hale getirmesi gerekiyor. Ürün güvenliği belgelerini hazır tutmak ve ilan bilgilerini doğru ve eksiksiz sunmak zorunlu hale gelmiş durumda. Yönetmeliğe uymayan satıcılar, yaptırımlar ve para cezalarıyla karşılaşacak.

Yurt dışından Türkiye’ye ürün satan firmalar da, Türkiye’de bir yerel temsilci atamak zorunda. Bu zorunluluğu yerine getirmeyen firmalar artık Türkiye pazarında satış yapamayacak. Ayrıca, uygun şartları sağlamayan firmaların ürünleri platformlardan kaldırılacak ve erişimleri engellenecek.

Adım adım satıcıların bu sürece uyum sağlamak için dikkat etmesi gerekenler: 

• Ürün Bilgisi ve Şeffaflık: Satıcılar, ürün güvenliği ve menşei hakkında açık bilgiler sunmak zorunda. İlanlarda üretici veya ithalatçı bilgileri, iletişim adresi ve ürün güvenliğine dair detaylar yer alacak. Eksik veya yanlış bilgi sunan satıcılar yaptırımlarla karşılaşacak.
• İlan Kontrolleri: Uygun olmayan ürünler tespit edilirse ilan 24 saat içinde yayından kaldırılacak. Bu yüzden de satıcılar, ürünlerin mevzuata uygun olmasını sağlamak için ilanlarını sürekli güncellemek durumunda.
• Yurt Dışı Satıcıları İçin Temsilci Şartı: Yurt dışından Türkiye’ye satış yapan firmalar, Türkiye’de yerel bir temsilci atamak zorunda. Bu şartı sağlamayan firmalar Türkiye pazarında satış yapamayacak.
• Yaptırımlar ve Engellemeler: Yönetmeliğe uymayan satıcılar, Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu kapsamında para cezaları ve ilan engellemeleri ile karşı karşıya kalacak.
• Daha Sıkı Denetim: Ürün güvenliği ve ilanların doğruluğu sıkı denetim altında olacak. Denetimlerden geçemeyen satıcılar platformlardan çıkarılabilecek.

Tüketiciler ise artık satın alacakları ürünler hakkında daha fazla bilgiye ulaşacak. Ürünlerin uygunluk belgelerini inceleyebilecek ve ilanlarda üretici ile ithalatçı bilgilerine erişebilecekler. Ek olarak, hatalı veya uygunsuz ürünler hızla yayından kaldırılacağından şikayet süreçleri hızlanacak, böylece müşterilerin hakları daha etkin korunacak. Üstelik, yurt dışından alınan ürünlerde de yerel temsilci sorumluluğu sayesinde, sorun yaşandığında müşteri muhatap bulabilecek.

E-Ticaret Mevzuatındaki Değişikliklerin Zaman Çizelgesi

• 5 Kasım 2014: 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun yayımlandı ve 1 Mayıs 2015‘te yürürlüğe girdi. 
• 6 Haziran 2017: Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ yayımlandı. Böylece güven damgası uygulaması başlatıldı.
• 11 Ağustos 2017: Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ yayımlandı, ETBİS’e kayıt zorunluluğu getirildi.
• 7 Temmuz 2022: 7416 sayılı Kanun ile Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılmıştır. Örneğin, yıllık net işlem hacmi 10 milyar TL’yi aşan platformlar, lisans alma ve belirli veri kullanım kısıtlamalarına tabi tutulmuştur. 30 milyar TL’yi aşan platformlar için reklam ve promosyon harcamalarına sınırlamalar getirilmiş, 60 milyar TL’yi aşanlar ise belirli finansal ve lojistik faaliyetlerde kısıtlanmıştır. Ayrıca, tüm platformlar fikri mülkiyet ihlallerine karşı içerikleri kaldırma yükümlülüğü altına alınmıştır.
• 29 Aralık 2022: Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik yayımlandı.
  30 Ekim 2024: Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği Resmî Gazete’de yayımlandı. ​Bu yeni yönetmelik, internet alışverişlerinde tüketicilerin daha güvenli ve bilinçli alışveriş yapmasını sağlamayı amaçlıyor.

Yeni E-Ticaret Yönetmeliğini Uygulamada Karşılaşılabilecek Zorluklar ve Çözüm Önerileri

Yeni yönetmeliğe uyum sürecinde küçük ölçekli satıcılar için belge ve bilgi hazırlama yükümlülüğü zorlayıcı olabilir. Ayrıca, ilk aylarda denetim süreçlerinde yoğunluk yaşanabilir. Bu sorunların önüne geçmek için satıcılara teknik destek sağlanmalı ve bilgilendirme kampanyaları düzenlenmelidir.

Buna rağmen yönetmeliğin tüketicilerde güven artışı sağlayarak e-ticaret platformlarına olan ilgiyi artıracaktır. Güvenilir ve doğru bilgi sunan satıcılar bu sayede rekabet avantajı elde edecektir. Öte yandan denetimlerin sıkılaşması da, e-ticaret pazar yerlerinin daha güvenli ve şeffaf hale gelmesini sağlayacak.

Gelecekte de, yapay zeka destekli denetimlerin yaygınlaşması ve ilan analizlerinin otomatikleşmesi bekleniyor. Ayrıca, e-ticaret hacminin büyümesine bağlı olarak mevzuatın daha sık güncellenmesi ve yeni düzenlemelerin yapılması öngörülüyor. Bu gelişmeler, hem satıcılar hem de tüketiciler için daha güvenli bir ticaret ortamı oluşturacak.

Yeni E-Ticaret Yönetmeliği ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular

Yeni Yönetmelik Hangi Ürünleri Kapsıyor?

Yeni yönetmelik, internet ve mobil uygulamalar üzerinden satılan tüm ürünleri kapsıyor. Ancak özellikle gıda, kozmetik, oyuncak, elektronik gibi tüketici sağlığını ve güvenliğini doğrudan etkileyen ürünlerde daha sıkı denetimler yapılacak. Ürün güvenliği ve uygunluk belgeleri olmayan ürünlerin ise satışı engellenecek.

Satıcıların Uyması Gereken Başlıca Kurallar Nelerdir?

Satıcılar, ürün bilgilerini açık ve anlaşılır şekilde sunmakla yükümlüdür. İlanlarda üretici veya ithalatçı bilgileri, iletişim adresi ve ürün güvenliği ile ilgili belgeler yer almak zorundadır. Ayrıca, uygun olmayan veya hatalı ürünler tespit edildiğinde, bu ilanların 24 saat içinde yayından kaldırılması gerekmektedir. Satıcılar ayrıca, yurt dışından ürün satışı yapacaklarsa Türkiye’de bir temsilci atamak zorundadır.

Yurt Dışından Yapılan Alışverişlerde Müşteriler için Ne Değişecek?

Yurt dışından Türkiye’ye ürün gönderen firmalar, artık Türkiye’de yerel bir temsilci atamak zorunda. Bu zorunluluğu yerine getirmeyen firmalar Türkiye’ye satış yapamayacak. Bu sayede tüketiciler, satın aldıkları ürünlerle ilgili bir sorun yaşadıklarında doğrudan Türkiye’de muhatap bulabilecek ve haklarını daha kolay koruyabilecek.

İlanlarda Bulunması Gereken Zorunlu Bilgiler Nelerdir?

İlanlarda ürünün üreticisi veya ithalatçısı, firmanın iletişim bilgileri ve ürün güvenliği ile ilgili belgelerin açık bir şekilde belirtilmesi gerekiyor. Ayrıca, ürünün kullanım talimatları ve uygunluk işaretleri gibi detayların da ilanlarda yer alması zorunlu hale getirildi. Bu bilgiler sayesinde tüketiciler satın alma öncesinde ürün hakkında daha bilinçli karar verebilecek.

Şikayet Süreçleri Nasıl İşleyecek?

Şikayet süreçleri daha hızlı ve etkili hale getirildi. Tüketiciler, uygunsuz ürünler veya eksik bilgilerle ilgili şikayetlerini Ticaret Bakanlığı’na veya ilgili platforma iletebilecek. Uygun olmayan ilanlar tespit edildiğinde, bu ilanlar 24 saat içinde yayından kaldırılacak. Şikayet sonrası incelemeler hızla tamamlanarak mağduriyetlerin önüne geçilecek.

Satıcıların Türkiye’de Temsilci Atama Zorunluluğu Kimleri Kapsıyor?

Yurt dışından Türkiye’ye ürün gönderen tüm firmalar, Türkiye’de yerel bir temsilci atamak zorunda. Bu zorunluluk, hem ürün güvenliği açısından denetimi kolaylaştıracak hem de tüketicilerin olası sorunlarda daha hızlı çözüm bulmasını sağlayacak. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen firmalar Türkiye’ye satış yapamayacak.

Uygun Olmayan Ürünler Nasıl Tespit Edilecek?

Uygun olmayan ürünler, Ticaret Bakanlığı’nın denetim mekanizmaları ve yapay zeka destekli analiz sistemleri ile tespit edilecek. Ayrıca, tüketicilerden gelen şikayetler ve platformların iç denetim süreçleriyle de hatalı ilanlar hızla belirlenip kaldırılacak.

Yönetmelik Kapsamında Hangi Yaptırımlar Uygulanacak?

Yönetmeliğe uymayan satıcılar ve firmalar, Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu kapsamında para cezaları ile karşılaşacak. Uygun olmayan içerikler platformlardan kaldırılacak ve tekrarlayan ihlallerde firmaların e-ticaret faaliyetleri engellenecek. Ayrıca, ilanları hatalı olan firmaların platformlarda ilan yayımlamaları durdurulabilecek.

2025 yılı itibarıyla E-Ticaret Yönetmeliği’ne aykırı hareket eden satıcılar ve aracılar için uygulanacak para cezaları, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen %58,46 oranında yeniden değerleme ile artırılmış durumda.

2025 yılı için güncel cezalar ve detayları aşağıda verilmiştir:

• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının ticari faaliyetlerini haksız şekilde bozacak uygulamalarda bulunan aracı hizmet sağlayıcılarına ceza uygulandığından haksız uygulamada bulunulan her bir hizmet sağlayıcı için 36.100 TL ile 361.000 TL arasında idari para cezası verilmektedir.
• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, hizmet sağlayıcıların aleyhine olacak şekilde aracılık sözleşmelerinde tek taraflı değişiklik yapması yasaya aykırıdır. Her bir aykırılık için 36.100 TL ile 361.000 TL arasında idari para cezası uygulanmaktadır.
• Süresi içinde ödeme yapmayan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarına, ödeme gecikmeleri nedeniyle ceza uygulanmaktadır. 30 güne kadar olan süre aşımında, ödenmeyen tutar kadar ceza, 30 günü geçen süre aşımında ise ödenmeyen tutarın iki katı kadar ceza uygulanmaktadır.
• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarını, tek taraflı fiyat değişikliği veya kampanyalı satışa zorlayan aracı hizmet sağlayıcıları da cezayla karşı karşıya kalacaktır. Bu durumda, her bir hizmet sağlayıcı için 1.803.000 TL idari para cezası uygulanmaktadır.
• Ticaret Bakanlığı tarafından istenen bilgi ve belgeleri sunmayan ya da Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’ne (ETBİS) gerekli bildirimi yapmayanlar için de cezalar uygulanmaktadır. İlgili kişiler için 180.300 TL ile 901.500 TL arasında idari para cezası verilmektedir.
• Yurt dışından Türkiye’ye ürün gönderen firmaların yerel temsilci atamaması durumunda, satış faaliyetleri durdurulacak ve para cezası uygulanacaktır. Uygunsuzluk halinde 2.000.000 TL’ye kadar idari para cezası verilirek ilgili firmanın Türkiye’de satış yapması engellenecektir.
• Ürün güvenliği ve teknik düzenlemelere aykırı ürünlerin satılması ve uygunluk belgeleri olmayan ürünlerin ilanlarda yer alması gerekmektedir. Uygun olmayan ilanların tespiti durumunda 456.000 TL‘ye kadar idari para cezası uygulanacaktır.
• Tüketici şikayetlerinin zamanında değerlendirilmemesi ve çözüm süreçlerinde gecikmeler yaşanması durumunda da ihlalin türüne bağlı olarak 228.000 TL‘ye kadar para cezası verilebilir.
• Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’nda belirtilen hükümlere aykırı hareket eden firmalara yönelik yaptırımlar da uygulanmaktadır. İhlalin niteliğine göre 10 milyon TL’ye kadar para cezası verilebilir. Aykırılığın devam etmesi halinde cezalar kademeli olarak artırılacaktır.
• Aynı ihlalin tekrarlanması veya süreklilik arz etmesi durumunda, idari para cezalarının yanı sıra satış engelleme ve platformdan kaldırma gibi yaptırımlar devreye alınacaktır. İlk ihlalde 2 milyon TL’ye kadar ceza verilirken ihlalin tekrarı halinde 10 milyon TL’ye kadar artırılabilir ve satış engeli uygulanabilir.

Ürün Güvenliği Nasıl Sağlanacak?

Satıcılar, ürünlerinin güvenliğini belgelemek ve uygunluk belgelerini ilanlarla birlikte sunmak zorundadır. Ayrıca, ilanlarda gerekli güvenlik işaretlerinin belirtilmesi zorunlu hale getirilmiş durumda. Güvensiz ürünler tespit edildiğinde ilanlar hızla kaldırılacak ve tüketicilerin bu ürünlere ulaşması engellenecek.

Müşteriler İade ve Garanti Süreçlerinde Ne Gibi Avantajlar Elde Edecek?

Yeni yönetmelikle birlikte, müşteriler hatalı veya uygunsuz ürünlerde iade ve garanti süreçlerinde daha hızlı sonuç alacak. Ürünlerin güvenlik standartlarına uymaması durumunda, tüketiciler para iadesi talep edebilecek ve süreç hızla tamamlanacak. Ayrıca, yerel temsilci zorunluluğu sayesinde, yurt dışından alınan ürünlerle ilgili iade ve garanti süreçleri de daha kolay hale gelecek.

Yeni Yönetmelik Pazaryerlerini Nasıl Etkileyecek?

Pazar yerleri, ilanların doğruluğunu kontrol etmek ve uygun olmayan ürünlerin yayında kalmasını engellemekle yükümlü olacak. Denetim süreçlerinde daha fazla sorumluluk üstlenerek şeffaf ve güvenli bir ticaret ortamı sağlayacaklar. Pazar yerleri ayrıca, tüketici şikayetlerini hızlı bir şekilde değerlendirmek ve sorunları çözmekle de yükümlü olacak.

Geçiş Süreci Ne Kadar Sürdü ve Satıcılar Ne Zamana Kadar Uyum Sağlamak Zorundaydı?

Yönetmelik, 30 Ekim 2024’te Resmi Gazete’de yayımlandı ve satıcıların 5 aylık geçiş sürecinde uyum sağlamaları gerekti. Geçiş süreci 1 Nisan 2025’te sona erdiğinden bu tarihten itibaren tüm satıcılar ve firmalar yönetmelik hükümlerine tam uyum sağlamak zorundadır. Uyumsuzluk halinde ise firmalara ciddi yaptırımlar uygulanabilecek.