PostFeatured

Son Güncelleme: 24.10.2023

Tüzel Kişi Nedir? Gerçek Kişi ile Farkları Nelerdir?

author

Boran Özgül

İçerik Pazarlama Uzmanı

Son Güncelleme: 24.10.2023

7 dk
ai-icon

Bu İçeriği Yapay Zekâ (AI) ile Özetleyin:

Eğer ticari hayatın içerisindeyseniz çok büyük ihtimalle tüzel kişi terimiyle karşılaşmışsınızdır. Kişi toplulukları için kullanılan bu terim, tek bir insanı değil, bir oluşumu temsil eder. Tüzel kişi olarak kabul görmenin de yasal olarak getirdiği bazı sorumluluklar ve haklar vardır. Bu yazımızda tüzel kişi nedir, nasıl olunur? ve gerçek kişi ile arasındaki farklar nelerdir? gibi soruları cevaplayacağız.

Tüzel kişi nedir? Gerçek kişi ile farkları nelerdir?

Tüzel Ne Demek?

Tüzel kelimesi, hukuki, adli veya hükmi anlamlarına gelmektedir.

Tüzel Kişi Nedir?

Hukuki açıdan bakıldığında; tüzel kişi, birden fazla kişinin veya malın birlikteliğinden doğan ve tek bir kişi olarak sayılan oluşumdur. Bu oluşumlar borç veya alacak edinebilir, haklara sahip olabilir ve imza yetkisine sahip olabilir. 

Şirketler, vakıflar, dernekler, üniversiteler, belediyeler ve benzeri oluşumlar tüzel kişilerdir. Böylece bu oluşumlar, gerçek kişi olmamalarına rağmen gerçek kişi özelliklerine sahip olabilirler. 

Tüzel kişiler mal varlığı sahibi olabilir ve kendilerini oluşturan gerçek kişilerden bağımsızlardır. Örnek vermek gerekirse, bir belediyenin mal varlığı belediye başkanına değil, belediye tüzel kişiliğine aittir.

Kısacası tüzel kişi nedir sorusunun cevabı; belirli bir amaç için bir araya gelmiş kişi ve mal topluluklarının belirli haklara sahip olmasını sağlayan oluşumdur, olarak verilebilir.

İlgili içerik: KOBİ Nedir?

Tüzel kişi nedir?

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

Gerçek Kişi Nedir?

Hukuksal açıdan bakıldığı zaman; genel kişi, bir kamu veya özel kuruluş olmayan, tüzel kişi olmayan kişilere verilen isimdir. Kısacası genel kişi, bireysel bir insan olarak tanımlanabilecek kişilere verilen isimdir. 

Gerçek kişiler mali haklara sahiptir. Yani alacaklı olabilir ve borçlu duruma düşebilirler. Bunun yanında gerçek kişiler bireysel özgürlükleri çerçevesinde karar verme hakkına da sahiplerdir. 

Modern hukuk kurallarına bakıldığında, bir kişinin cinsiyeti, mensubu olduğu din, ırk veya benzeri doğuma bağlı nitelikleri, gerçek kişi olması için herhangi bir şart teşkil etmez. Ancak eski zamanlarda gerçek kişi olarak belirlenme hakkı bu niteliklere göre sınırlandırılmaktaydı. Örnek vermek gerekirse Antik Roma İmparatorluğun’da köleler gerçek kişi kategorisine giremezdi. 

Türkiye Cumhuriyeti Kanunları’na göre, doğumdan itibaren sağ ve tam olması şartıyla, ölümüne kadar geçen sürede her birey, gerçek kişidir

Tüzel Kişi ve Gerçek Kişi Arasındaki Farklar Nelerdir?

Konuya hukuki açıdan baktığımız zaman, temel ve gerçek kişiler arasında birçok fark bulunmaktadır. Bu farklar genel olarak kurumsal, mali ve ticari ayrımlarda ortaya çıkar. Hem gerçek kişilerin hem de tüzel kişilerin temsil ettikleri ve sahip oldukları haklar birbirlerinden ayrışmalarını sağlar.

Gerçek kişiler, tek bir bireyi temsil ederler. Diğer yandan tüzel kişi bir bireyi değil, bireylerin oluşturduğu bir topluluğu temsil eder. Kısacası patronunuz veya iş arkadaşınız bir gerçek kişidir. Ancak çalıştığınız şirket bir tüzel kişi olarak tanımlanır.

Gerçek kişiler sağ ve tam doğmaları ile oluşurlar. Bir insan, sağ olarak hayata geldiği noktada gerçek kişidir. Diğer yandan tüzel kişiler yasal süreçler sonucunda oluşurlar (Örnek: şirket kurulması). 

Tüzel kişiler, kurulan kuruluşun amacını tamamlaması veya dağıtılması ile son bulabilirler. Bir gerçek kişi ise ölümü durumunda son bulur. 

Bir tüzel kişi, herhangi bir sosyal, ticari veya hukuki faaliyet sürecinde, hukuki anlamda yetki sahibi olan varlıktır ve bir oluşumu temsil etmektedir. Gerçek kişiler bir bireyden oluşurken, tüzel kişiler bir mal topluluğundan da oluşabilir. 

Tüzel kişi ve gerçek kişi arasındaki farklar nelerdir?

Tüzel Kişi Türleri Nelerdir?

Tüzel kişi ünvanını alabilen oluşumlar kamu tüzel kişilikleri ve özel tüzel kişilikler olarak ikiye ayrılırlar. Bir kanun sonucunda, devlet eliyle oluşturulan kuruluşlara kamu tüzel kişiliği adı verilirken, özel hukuk çerçevesinde oluşanlara özel tüzel kişi adı verilir. 

Kamu Tüzel Kişilikleri

Kamu tüzel kişiliklerinin temel farkı sadece devlet tarafından çıkartılan bir kanun ile kurulabilmesidir. Yani bu oluşumlar, devlet eli ile kurulan oluşumlardır. Sonlandırılmaları da yine aynı nitelikte bir kanun ile gerçekleşir. 

Aşağıdakiler kamu tüzel kişiliklerine örnek olarak verilebilir:

  • Bakanlıklar
  • Belediyeler
  • TÜBİTAK
  • İl Özel İdareleri
  • Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
  • Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
  • YÖK
  • Bilgi Piyasası Düzenleme Kurumu
  • Devletin çıkardığı bir kanun neticesiyle kurulan diğer oluşumlar

Özel Tüzel Kişilikleri

Özel hukuka bağlı olan kişilikler, yine hukuk ve kanun çerçevesinde kurulur. Ancak bu oluşumların kurulması için devletin yeni bir kanun çıkarmasına gerek yoktur. Gerekli şartlara sahip gerçek kişiler veya tüzel kişiler, özel tüzel kişilikleri oluşturabilir. 

Aşağıdakiler özel tüzel kişiliklere örnek olarak verilebilir:

  • Şirketler
  • Kooperatifler
  • Siyasi Partiler
  • Vakıflar
  • Dernekler
  • Sendikalar

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

Tüzel Kişi Ünvanı Nasıl Alınır?

Tüzel kişiliklerin oluşabilmesi için yerine getirilmesi gereken şartlar, kurulacak olan oluşuma göre değişiklik gösterir.

Bir kamu tüzel kişiliğinin oluşması için gerekli olan tek şey, devlet tarafından gerekli kanunun çıkarılmasıdır. Böylece örgütlenme başlanabilir ve tüzel kişilik oluşabilir.

Diğer yandan özel tüzel kişilikler kategorisine giren her oluşum, kurulabilmesi için farklı şartlara sahiptir.

Eğer tüzel kişilik, bir şirketin kurulması ile oluşacaksa, o zaman kurulacak şirket türlerine göre de farklı şartların yerine getirilmesi gerekecektir. Örnek vermek gerekirse, bir limited şirket kurmak için gereken sermayeyle, bir anonim şirket kurmak için gereken başlangıç sermayesi birbirlerinden farklıdır. Bu şirketlerin sahip olabilecekleri ortak sayısı da değişiklik gösterir.

Kısacası, gerekli şartları taşıyan bir şirket, vakıf, dernek veya benzeri oluşumun kurulmasıyla tüzel kişi ünvanı alınabilir.

Tüzel Kişi Ünvanına Sahip Şirket Nasıl Kurulur?

Adi ortaklık olmayan bütün şirketler tüzel kişiliğe sahiptir. Yani kendi başınıza bir şahıs şirketi kurarak tüzel ünvanına sahip olan bir şirket kurabilirsiniz. Bunun yanında kurulan herhangi bir anonim veya limited şirket de tüzel kişi ünvanına sahiptir.

Kısacası, tüzel kişi ünvanına sahip olmak için adi ortaklık kapsamına girmeyen bir şirket kurmanız yeterli olacaktır.

Tüzel kişi unvanını alabilmek için hangi gereklilikler sağlanmalıdır?

Tüzel Kişilik Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Limited Şirket Tüzel Kişi Midir?

Bir veya daha çok gerçek kişi veya tüzel kişi tarafından sermaye şirketi olarak, ticaret ünvanı altında kurulan limited şirketler, tüzel kişilik kazanırlar.

Anonim Şirket Tüzel Kişi Midir?

Anonim şirketler de, tıpkı limited şirketler gibi birer sermaye şirketidir. Bu sebeple ticari ünvan ile kurulan anonim şirketler tüzel kişiliğe sahiplerdir.

Kimler Tüzel Kişi Ünvanı Alabilir?

Şirketler, dernekler, siyasi parti kuruluşları ve kooperatifler, gerekli başvuruları tamamladıktan sonra tüzel kişi ünvanına sahip olabilmektedir.

CTA Image
image
author

Boran Özgül

İçerik Pazarlama Uzmanı

Benzer Yazılar

İnternetten Kuruyemiş Satmak: Bilmeniz Gerekenler (2025)

Kuruyemiş sektörü, 2025 itibarıyla e-ticaretin sunduğu fırsatlarla hızla dijitalleşiyor. Artan internet kullanımı, değişen tüketici alışkanlıkları ve gelişen gıda lojistiği sayesinde online kuruyemiş satışı, girişimciler için her zamankinden daha kazançlı hale gelmiş durumda. Üstelik bu model, düşük maliyetle geniş kitlelere ulaşma imkânı sunarak önemli bir rekabet avantajı sağlıyor. Siz de internetten kuruyemiş satmayı planlıyorsanız, sürece sağlam […]

E-Ticaret
OtherBlogFeatured

Hızlı Ticaret (Q-Commerce) Nasıl Yapılır? Avantajları Nelerdir?

Geleneksel e-ticaret modelleri, tüketicilerin anlık ihtiyaçlarına hızlı ve etkili bir şekilde yanıt vermekte yetersiz kalabilmektedir. Özellikle büyük şehirlerde yaşayan ve zaman yönetimi konusunda zorluk yaşayan bireyler için, siparişlerin birkaç gün içinde teslim edilmesi artık yeterli görülmemektedir. Bu beklenti değişimi, işletmeleri daha çevik ve müşteri odaklı çözümler üretmeye yöneltmiştir. Hızlı ticaret (Q-Commerce), bu noktada öne çıkan […]

E-Ticaret
OtherBlogFeatured

İnternetten Hediyelik Eşya Satmak için En İyi Stratejiler Nelerdir?

Kültürel çeşitliliğe duyulan ilginin artması ve kişiselleştirilmiş ürünlere yönelimle birlikte, hediyelik eşya pazarı e-ticaret kanallarında hızla büyümektedir. Özellikle seyahat eden bireylerin zaman veya taşıma sınırlamaları nedeniyle fiziksel mağazalardan alışveriş yapamaması, bu ürün kategorisinin dijital ortama taşınmasını hızlandırmaktadır. Hediyelik eşyalar artık yalnızca turistik noktalarda değil, çevrim içi mağazalar aracılığıyla da geniş kitlelere ulaşabilmektedir. El yapımı objelerden […]

E-Ticaret
OtherBlogFeatured

İnternetten Saat Satmak için En İyi Yöntemler Nelerdir?

“Saatin kendisi mekân, yürüyüşü zaman, ayarı insandır… Bu da gösterir ki zaman ve mekân, insanla mevcuttur.” sözleriyle Ahmet Hamdi Tanpınar, sadece bir aracıdan değil, hayatla kurduğumuz bağdan söz eder. Zaman kavramı, hayatımızın merkezinde yer alır. Onu ölçmemizi sağlayan saatler ise sadece işlevsel değil, aynı zamanda stilin bir parçasıdır. Kadın-erkek fark etmeksizin milyonlarca insan, hem günlük […]

E-Ticaret
OtherBlogFeatured

İnternetten Hırdavat ve Yapı Market Ürünleri Satmak: Adım Adım Kılavuz

Hırdavat ve yapı market ürünleri gibi teknik ve fonksiyonel kategorilerin çevrimiçi satışında, lojistikten ürün tanıtımına kadar birçok zorlukla karşılaşılmaktadır. Yanlış ürün açıklamaları, düşük çözünürlüklü görseller ve yetersiz filtreleme sistemleri; müşteri memnuniyetini olumsuz etkileyerek iade oranlarını artırmakta ve işletmenin kârlılığını düşürmektedir. Aynı zamanda, profesyonel kullanıcılarla bireysel alıcılar arasında farklı beklentiler doğmaktadır. Bu içeriğimizde, internetten hırdavat ve […]

E-Ticaret
OtherBlogFeatured

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
ebook
Hemen İndirdownload
prev
next

Bültenimize Abone Olun!