Son Güncelleme: 30.09.2024
Sosyal Pazarlamanın Temel İlkeleri ve Stratejileri
Meylin Koç
Sosyal Medya Ekip Lideri
Son Güncelleme: 30.09.2024
Sosyal pazarlama; insan davranışlarını olumlu yönde değiştirmeyi, toplumsal değişimi gerçekleştirmeyi, insanların yaşamını ve çevreyi iyileştirmeyi amaçlayan, pazarlama yöntemlerini içeren, uzun vadeli bir süreçtir. Bu makalede, “Sosyal Pazarlama Nedir?, Nasıl Uygulanır?” gibi soruların cevaplarına değineceğiz.
Sosyal Pazarlama Nedir?
Sosyal pazarlama, bir markaya doğrudan fayda sağlamak için değil, sosyal değişim yaratmak için tasarlanmış pazarlama stratejisidir. Geleneksel pazarlama tekniklerini kullanarak, belirli bir sorun hakkında farkındalık yaratır. Bu teknik sayesinde izleyicileri, davranışlarını değiştirmeleri yönünde ikna etmeyi amaçlar.
Sosyal pazarlama, bir ürün satmak yerine istenen değişikliği yaratmak için topluma fayda sağlayan bir davranış veya yaşam tarzı “pazarlar”. Kamu yararına olması ise her zaman birincil odak noktasıdır. Bir ürünün rakip ürünlerden nasıl daha iyi olduğunu göstermek yerine, sosyal pazarlama; istenmeyen düşünce, davranış veya eylemlere karşı “rekabet eder”.
Sosyal pazarlama, yaygın olarak aşağıdaki gibi nedenlerle kullanılır:
Sağlık ve güvenlik
- Sigara karşıtı
- Uyuşturucu karşıtı
- Egzersiz yapmaya ve sağlıklı beslenmeye teşvik etmek
- Güvenli sürüş
Çevresel nedenler
- Ormanlık alanların yok edilmesini önleme
- Kimyasal atıklarla mücadele
- Nesli tükenmekte olan türlerin farkındalığı
İlgili İçerik: Yeşil Pazarlama Nedir?
Sosyal aktivizm
- Eşitsizlik yaratan mekanizmalara karşı durmak
- İnsanların karşılaştığı zorbalıklarla mücadele etmek
- Cinsiyet ayrımcılığı ile mücadele etmek
Sosyal Pazarlama Neden Önemlidir?
Sosyal pazarlama, ortak yarar için kitlelerin davranışlarını olumlu yönde değiştirmeye yardımcı olur. Şirketler bu yaklaşımda, insanların algılarını maddi çıkarlar için değil, toplumsal değişimi sağlamak için gayret göstermektedir. Sosyal pazarlama stratejileri, şirketlerin toplumun refahına katkıda bulunmalarına da olanak tanır.
Sosyal pazarlama, ticari pazarlamadan farklı olarak dünyada ortaya çıkan evrensel veya toplumsal sorunları çözmeye odaklanır. Bilinçli hareket etmeyi, davranışları olumlu yönde değiştirmeyi ve insanların yaşadıkları çevreye yardım etme isteğini arttırmayı amaçlar.
Her geçen gün artış gösteren sosyal ve çevresel sorunlar, vatandaşların önceliği olmalıdır. Olumsuz çevresel faktörler ve sosyal değişimler, yaşam kalitesini kötüleştirmenin yanı sıra; açlık, yoksulluk, eğitimsizlik, hava, su ve gürültü kirliliği, küresel ısınma, biyolojik çeşitliliğin azalması gibi belli başlı sorunları da beraberinde getirir.
Sosyal pazarlama ise, bu konuları gündeme getirerek bireyleri daha bilinçli olmaya ve dünyayı daha yaşanabilir kılmaya yönelik çalışmalar yapmaya teşvik eden, pazarlama türüne verilen isimdir diyebiliriz.
İlgili içerik: Influencer Ne Demek?
Sosyal Pazarlama Nasıl Yapılır?
Birçok strateji, sosyal pazarlamanın etkili bir şekilde uygulanmasına yardımcı olur. Sosyal pazarlama kampanyalarının başarısı, seçilen yöntemlere ve uygulanan adımlara bağlıdır.
Sosyal pazarlama nedir? Nasıl uygulanır? gibi soruların cevabını 4 farklı yöntemle inceleyelim.
1- Hedef kitleniz hakkında araştırma yapmalısınız
Hedef kitlenizi anlamak, nasıl bir reaksiyon almanız gerektiğini bilmenizi sağlar. Veriye dayalı araştırma; hedef kitlenizin davranışlarının net bir resmini görmenize imkan tanıyacağı gibi, insanlarla etkili bir şekilde iletişim kurmanıza ve fikirlerinizi yansıtmak için doğru yöntemleri seçmenize yardımcı olacaktır.
2- İnandırıcı olmalısınız
Nihai sonuca ulaşmak için kendinize ve inançlarınıza güvenmelisiniz. Toplumu, iyiye ve doğruya yönlendirmek, insanların davranışlarını etkilemenizi ve onları; açlık, yoksulluk, çevre sorunları ve eğitimsizlik gibi konular hakkında düşünmeye teşvik eder. Düşüncelerinizi net ve kendinizden emin bir şekilde ifade ederek, insanların güvenini, saygısını kazanabilirsiniz. Böylelikle de yaşam tarzlarını olumlu yönde değiştirmelerine yardımcı olabilirsiniz.
3- Doğru sloganları seçmelisiniz
Diğer tüm pazarlama kampanyaları gibi, sosyal pazarlama kampanyaları da akılda kalıcı, kısa ve net olmalıdır. Akılda kalıcı ve kısa sloganlar kullanmak, politikalarınıza her zaman pozitif bir ivme kazandıracaktır.
4- Görselleri kampanyanıza dahil etmelisiniz
Aşırıya kaçmadan, basit ve akıllıca kullanılmış bir görsel iyi bir sosyal pazarlama stratejisi olacaktır. Bazı alışkanlıkların yol açtığı kötü sonuçları göstermek için görseller kullanmanız, son derece büyük bir etki yaratacaktır. Bu maddeye örnek olarak, sigara karşıtı kampanyalarda genellikle, sigaranın neden olduğu hastalıklara maruz kalan kişilerin görüntüleri kullanılmaktadır.
Sosyal Pazarlamanın Amacı Nedir?
Pazarlama, insanları stratejik düşüncenin merkezinde toplar. Sosyal pazarlama, topluluklara fayda sağlayacak yenilikler sunmak için pazarlama araçlarını ve tekniklerini kullanır. Sosyal pazarlamanın amacı, insanların bir konu hakkında ne düşündüklerini veya ne kadar farkında olduklarını değil, her zaman nasıl davrandıklarını olumlu yönde değiştirmek ve bu değişimi sürdürmektir.
Sosyal Pazarlama Örnekleri
Çevremizi ve insanların doğaya karşı tutumunu olumlu bir şekilde değiştirmeye yönelik çalışmalar yürüten birçok sosyal pazarlama kampanyası ile karşılaşabilirsiniz. Bahsedilen yaratıcı ve olağanüstü kampanyaların ortak hedefi, kitleleri “etkilemektir”. Bu kampanyalar; toplumumuzda, doğamızda, ekonomimizde ve davranışlarımızda bir olumlu bir değişiklik yaratmayı amaçlamaktadır.
Sosyal pazarlama örneklerini daha yakından inceleyebilmeniz açısından, sürdürülebilirliği ve sosyal değişimi teşvik eden bazı örnekleri sizler için topladık.
Friends of the Earth
Friends of the Earth; dünya üzerindeki farklı bölgeleri iklim dostu haline getirmeyi, sosyal adalet için mücadele etmeyi ve doğayı korumayı amaçlayan bir topluluktur. Bahsi geçen organizasyon; plastik kirliliği, toplulukların güçlendirilmesi, iklimlerin değişmesi, türlerin yok olması ve daha fazlası da dahil olmak üzere, bu tarz problemlerle oldukça büyük bir önem vermektedir.
Eski Sigara Bağımlıları
Sosyal Pazarlama Nedir? sorusuna harika bir örnek olan bu kampanya, sağlık sorunları nedeniyle sigarayı bırakan kişilere odaklanmaktadır. Bu sosyal pazarlama kampanyası, sigaranın neden olduğu sağlık sorunlarıyla karşılaşan gerçek kişilerin hikayelerini anlatıyor. Eski sigara bağımlıları, sigaranın yaşamlarını ve aile üyelerini nasıl etkilediği hakkında bazı açıklamalarda bulunuyorlar. Bu kampanya sayesinde izleyiciler, sigarayı geç olmadan bırakmaları gerektiğini, farklı hayat hikayeleri ile keşfetme fırsatı yakalıyor.
#ShowUs
Dove, yirmi yıla yakın bir süredir tüm kampanyalarında kapsayıcı ve ilham verici sloganlarıyla, vücut olumlamanın sesli bir savunucusu olmuştur. Marka, kadınların özgüvenini zedeleyen etkenleri ortadan kaldırmaya, etnik ve cinsiyet klişelerine meydan okumaya son derece bağlıdır.
Dove’un ilk sosyal pazarlama stratejisi olan Gerçek Güzellik Kampanyası, 2004‘te başlatıldı. Bu kampanyanın amacı, kadınlar üzerinde kurulan güzellik algıları gibi klişelere meydan okumaktı. Dove, 2021 yılında Getty Images ve Girl Gaze ile birlikte yürütülen #ShowUs kampanyasını başlattı. Başlatılan bu kampanya, daha kapsayıcı bir güzellik algısı edinmeye dayanıyor.
#ShowUs, lansmanından bu yana küresel bir etki yarattı. Kadınların %66‘sı, #ShowUs resimleri kullanan markalardan alışveriş yapma olasılıklarının daha yüksek olduğunu söylüyor.
Baba Beni Okula Gönder
Kadın & erkek eşitliğindeki büyük dengesizliği fark eden Doğan Grup, kız çocuklarının eğitimleri için, sosyal hayata dahil olabilmeleri için, güçlü birer birey olarak yaşamda dimdik ayakta durabilmeleri için, 2005 yılında Baba Beni Okula Gönder Kampanyası’na start verdi. Resmi istatistiklere göre okula devam edemeyen 650.000 kız çocuğu olduğunu tespit eden Doğan Grup, 23 Nisan 2005 tarihinde projeyi başlattı.
Başlatılan bu kampanya kapsamında; 10.524 kız çocuğuna eğitim bursu sağladı, 33 kız öğrenci yurdu tamamlandı, 1 ilköğretim okulu ve 11 köy okulu inşaa edildi, çeşitli eğitimler ve sosyal faaliyetler gerçekleştirildi. Şimdiye kadar 300 bini aşkın bağışçının sağladığı destek 40 milyon TL’nin üzerine çıktı. Sağlanan bu desteğin 5 milyon TL’lik kısmı Aydın Doğan Vakfı ve Doğan Gazetecilik tarafından gerçekleştirildi. Aydın Doğan Vakfı, Erzurum ve Gümüşhane’de toplam 5 kız öğrenci yurdunun yapımını üstlendi. Doğan Gazetecilik ise Kars Sarıkamış ve Mardin’de iki kız öğrenci yurdu yaptırdı.
Kız çocuklarının güçlenmesi ve cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesi için zihinsel bir dönüşümün gerekli olduğunu düşünen kampanya temsilcileri, kız çocuklarının eğitim yoluyla güçlendirilmesi için büyük bir çaba sarf etmektedir.
İlginizi Çekebilecek İçerikler:
