Persona Nedir? Nasıl Oluşturulur? (Güncel Kılavuz)

Özellikle e-ticaret işletmeleri için doğru hedef kitle analizi son derece kritiktir. Fakat bir noktada hedef kitle analizi de size dilediğiniz verileri sunamayabilir. Bu sebeple kapsamlı bir persona oluşturmak, cevapsız kalan birçok soruya yanıt aramanızda yardımcı olabilir. Peki, “Persona Nedir? Nasıl Oluşturulur?”

Gelin tüm bu soruları detaylarıyla inceleyelim.

Persona Nedir?

“Karakter” ve “kimlik” anlamlarını taşıyan persona kelimesi dijital pazarlama stratejilerinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Persona özellikle e-ticaret işletmenizin sahip olduğu ortalama müşteri profilinin, karakteri ve kimliğinin belirlenmesinde büyük rol oynar. Kısacası, farklı kriterler akabinde belirlenen ve belli başlı özelliklere sahip olan müşteri kitlesine persona denir.

Dijital pazarlama faaliyetlerinde önemli bir nokta olan persona, bahsi geçen faaliyetlere başlamadan önce tespit edilmelidir. İşletmeler, hangi kitleye hitap edildiğinin en net cevabını belirlenen persona yoluyla öğrenebilir.  Müşterilerin karakterleri ve kimliklerinden yola çıkılarak eşsiz pazarlama stratejileri oluşturulabilir. 

Birçok araştırma sonucu ortaya çıkan persona kurgusal bir boyuta da sahiptir. Fakat bu kurgu neticesinde oldukça faydalı analizler ve çalışmalar gerçekleştirilebilir. Özellikle e-ticaret yapmaya yeni başlayanların işletmeler, personalarını oluşturarak hedef kitlesini şekillendirebilir. Halihazırda hizmet veren kuruluşlar ise potansiyel müşterilerinde artış sağlayabilir.

İlgili İçerik: Dijital Pazarlama Nedir?

Personanın Amacı Nedir?

İşletmelerin personalarını belirlemesindeki amaç, potansiyel müşteri kitlesine dair verilerin toplanması ve analiz yapılmasıdır. Yapılan analizler, müşterilerin satın alma davranışları ve motivasyonları hakkında detaylı bilgi sağlar. Bu sayede işletmeler pazarlama faaliyetlerini hangi doğrultuda belirleyeceğine karar verebilir. Pazarlama faaliyetlerinde önemli ipuçlarını beraberinde getiren persona, hangi yolların izlenilmesi gerektiği konusunda da yardımcı olur. Ayrıca satın alma motivasyonlarında bir ayna görevi görür.

İlgili içerik: İlham Veren Motivasyon Sözleri

Persona Nasıl Belirlenir?

Persona belirlenmesinde birbirinden farklı süreçler bulunur. İlk olarak detaylı bir hedef kitle araştırması yapılır. Bu araştırmadan; müşterilerin ortalama yaşları, sosyoekonomik durumları, satın alma faaliyetleri, tercih ettikleri ürünler ve satın alma süreçleri gibi bilgiler elde edilir. Ardından yine detaylı bir hedef kitle analizi yapılır. 

Sonrasında ise potansiyel müşteri kitlesinin ortak sorunları belirlenir. Bu aşamada amaç, olası problemleri direkt olarak çözme yetisi kazanmaktır. Böylelikle süreç boyunca hedef kitlenin ortak sorunları analiz edilir. Böylelikle personanın kimlerden oluştuğunu ve ortak sıkıntılarının ne olduğu belirlenmiş olur.

İlgili İçerik: Hedef Kitle Nedir?

Persona Nasıl Oluşturulur?

“Persona Nedir?” sorusu kadar merak edilen bir diğer soru da “Persona Nasıl Oluşturulur?” sorusudur. Persona oluştururken izlenilmesi gereken 4 adım bulunur. Bahsi geçen bu adımlar aşağıdaki gibi listelenebilir.

Veri Toplayın ve Veri Analizi Yapın

Persona oluştururken uygulanması gereken ilk adım hedef kitleye ve pazara yönelik veri toplanmasıdır. Hedeflediğiniz pazarda mevcut olan neredeyse tüm verileri araştırmalısınız. Oldukça önemli olan bu araştırma, hedeflediğiniz kişi veya konuma ulaşmanız için ihtiyacınız olan bilgileri içermektedir.

İlgili İçerik: İnovasyon Nedir?

Müşterilerinizi İyi Analiz Edin Şikayet ve Beklentilerini Öğrenin

Analiz ettiğiniz müşterilerinizin olası şikayet ve beklentilerini öğrenmek, ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçilmesi açısından oldukça kritiktir. Birbirine benzer şikayet ve müşteri beklentilerini detaylandırmak, girişiminizin yol haritasını çıkarmanıza yardımcı olabilir.

Demografik Özellikler Oluşturun

İlk aşamada da bahsettiğimiz üzere persona oluşturmanın öncelikli ihtiyaçlarından biri, demografik bilgilere sahip olmaktır. Demografik özellikler, kime hitap edeceğinizi belirlemede son derece önemlidir. Böylelikle işletmenizin gidişatına yön verebilirsiniz. 

Demografik özelliklere aşağıdaki liste örnek olarak verilebilir:

• Medeni durum
• Yaşadığı şehir
• Sosyoekonomik durum
• Cinsiyet
• Yaş
• Aylık gelir
• Eğitim seviyesi

Müşteri Profilini Belirleyin

Hedef pazara yönelik elde ettiğiniz veriler ve analizler sonucu bir müşteri profili oluşmaya başlayacaktır. Demografik özelliklerin de analiz edilmesi kurgusal bir persona belirlemeniz konfor sağlayabilir. Ayrıca kazanılan veriler, hitap edeceğiniz müşteri profilinin belirlenmesinde ve pazarlama faaliyetlerinizin şekillenmesinde etkin bir rol oynar.

İlgili İçerik: Pazar Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?

E-Ticaret İçin Persona Oluşturmak Neden Önemlidir?

E-ticaret yapan işletmeler satışlarında olumlu bir ivme yakalamak için birçok farklı strateji ile uygulayabilir. Fakat uygulayacağı stratejileri belirlerken, kaynak alabileceği bazı argümanlara ihtiyaç duyar. Persona ise tüm bu kaynakların doğru bir şekilde belirlenmesine yardımcı olur. “Persona Nedir?” başlığında da bahsettiğimiz üzere oluşturulan kurgusal kimlik birçok avantajı da beraberinde getirir.

Bu avantajlar aşağıdaki gibi listelenebilir.

Fiyat Stratejileri Oluşturmak

Demografik özelliklerde de belirtilen aylık gelir ne kadar önemliyse, e-ticarette fiyat stratejileri oluşturmak da bir hayli önemlidir. Örneğin ortalama sepet tutarı personalarınız ile fiyat stratejilerini kolaylıkla belirleyebilirsiniz. Ortalama üzerinde belirleyeceğiniz fiyatlar, müşterilerinizi kaybetmenize yol açabilir.

Marka Bilinirliğini Ölçümlemek

Kitlenizin ihtiyaç ve isteklerine yönelik belirlediğiniz stratejiler, sektörel anlamda ayrışmanıza yol açar. İhtiyaçlara gerçekçi ve persona gözünden yaklaşan işletmeler de daima tercih edildiğinden, marka bilinirliği artar. E-ticaret sitenizde paylaşmayı düşündüğünüz bir blog dahi hedef kitlenize hitap ediyorsa, ilgili içerik sitenize trafik sağlayacaktır. Böylelikle sitenizde daha fazla zaman geçiren kullanıcıların, satın alma oranları da artış gösterecektir.

Ürün Stratejileri Geliştirmek

Ürün stratejilerini geliştirirken dikkat edilmesi gereken en kritik nokta yarattığınız personanın istek ve ihtiyaçlarını göz ardı etmemenizdir. Bunun için personanızı oluştururken elde ettiğiniz analizlerden faydalanabilirsiniz. E-ticaret sitenizde olası ürün yelpazesi değişikliklerinde, mevcut müşterileri kaybetmemek için personanızın söylediklerine kulak açmanız gerekir.

Marka Adımlarınızı Planlamak

Marka adımlarınızı planlamak, müşterilerin gözünden işletmenizin; kalite, güven ve değer algılarını artırır. Marka adımlarınız beklentileri karşılamalı ve özgün niteliklerde atılmalıdır. Kısacası e-ticaret siteniz için atacağınız markalaşma planları, personanız ile aynı doğrultuda olmalıdır. 

İlgili İçerik: Marka İmajı Nedir?

Yapmış Olduğunuz Çalışmalarınızın Başarısını Ölçmek

E-ticaret siteniz için geliştirmek istediğiniz birçok strateji bulunabilir. Fakat bu stratejilerin, hedef kitleniz üzerinde nasıl bir etki oluşturduğunu izlemek çoğu zaman zorlayıcı olabilir. Oluşturduğunuz persona sayesinde hedef kitlenizi tanıdığınızdan ve birçok detaya sahip olduğunuzdan bu analizleri gerçekleştirmek bir hayli kolay olacaktır.

Kullanıcı Deneyimini İyileştirmek İçin Geri Dönüşler Almak

Oluşturduğunuz persona sayesinde; marka değerinizi, güveninizi ve kar oranınızı artırmış olabilirsiniz. Fakat iyileştirmeniz gereken bir diğer nokta kullanıcı deneyimidir. Çünkü müşteri memnuniyetiniz her şeyden önce gelmelidir. Müşteri memnuniyeti oluşturmanın yolu ise eşsiz bir kullanıcı deneyiminden geçer. Bu sebeple müşterilerinizin olumsuz yorumlarından yola çıkarak kullanıcı deneyiminizi artırabilirsiniz.

Örnek Persona

Sizin için hazırladığımız persona örneğine aşağıda ulaşabilirsiniz:

• Adı Soyadı: Özgür Yılmaz
• Yaşı: 23
• Medeni Hali: Bekar
• İstanbul Kadıköy’de yaşıyor.
• İstanbul Üniversitesi’nde Mimarlık okuyor.
• Ünlü mimari eserleri incelemeyi, araştırmalar yapmayı ve makaleler okumayı seviyor.
• Yemek yapmaktan çok hoşlandığı için yemek kurslarına katılıyor ve eğitim alıyor.
• Amacı, dünyaca ünlü ve başarılı bir mimar olmak.
• Yaşadığı zorluk ise vizyonuna ve beklentilerine uygun iş bulabilmek.

İlgili İçerik: İş Planı Nedir? Hazır İş Planı Örnekleri

Persona ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

En az “Persona Nedir?” sorusu kadar merak edilen birçok soru bulunmaktadır. Bu soru örnekleri, aşağıdaki gibi listelenebilir.

Persona Ne Demek?

“Karakter” ve “kimlik” anlamlarını taşıyan bir terimdir. Ayrıca birçok kriter doğrultusunda ideal müşteri profilinin belirlenmesi anlamına gelir.

Marka Personası Nedir?

Pazarlama iletişimi açısından marka personası, işletmenin ideal müşteri tipi veya tiplerini ifade eder. Genel itibariyle işletmeler birden fazla personaya sahip olur.

Müşteri Personası Ne Demek?

İdeal müşteri profilinin veya kullanıcıların; ilgi alanları, alışkanlıkları ve demografik özelliklerinin bir araya gelmesiyle müşteri personası oluşur. Ayrıca hedef müşteri kitlenizin genişlemesine de yardımcı olur.

İlginizi Çekebilecek İçerikler:

• Kitle İletişimi Nedir?
• Müşteri Yaşam Boyu Değeri Nedir?
• SWOT Analizi Nedir?