Girişimcilik
Son Güncelleme: 12.01.2023
Arbitraj Nedir? Nasıl Yapılır? (Tüm Detaylar)
Boran Özgül
İçerik Pazarlama Uzmanı
Son Güncelleme: 12.01.2023
Dijital teknolojiler sayesinde yatırım piyasalarına ulaşım kolaylaştı. Bu borsalara yeni giren birçok insan, arbitraj nedir sorusunun cevabını arıyor. Özellikle hisse senedi, döviz, kripto para, NFT gibi yatırım araçlarıyla para kazanmak isteyen insanlar için arbitraj çok önemli bir kâr elde etme tekniği.
Bu konuda bilgi vermek adına bu içeriğimizde arbitraj nedir?, arbitraj nasıl yapılır? sorularının cevaplarını verecek ve arbitraj ile ilgili bilmeniz gereken her şeyi anlatacağız.
Arbitraj Nedir?
Arbitraj, piyasalardaki dengesizlikten oluşan fiyat farkından yararlanarak kâr elde etme işlemine verilen isimdir. Farklı piyasalar arasındaki fiyat farkından yararlanarak kâr edilmesi sayesinde alınan risk oldukça azalır.
Birden fazla piyasada işlem gören değerli madenler, dövizler, menkul kıymetler, kripto paralar, NFT ve benzeri her türlü yatırım aracı, piyasadan piyasaya farklı fiyatlara sahip olabilir. Bu yatırım araçlarının, düşük fiyatla işlem gördüğü bir piyasadan alınarak, başka bir piyasada daha yüksek fiyattan satılması ve kâr edilmesiyle arbitraj yapılmış olur.
Her ne kadar arbitraj risk oranı düşük bir işlem olsa da, günümüzde yapılması oldukça zor bir hale gelmiştir. Dijital teknolojiler ve internet sayesinde bilgi alışverişi çok hızlandığı için, oluşan fiyat farklılıklarını piyasalar çok hızlı bir şekilde tespit edebilir. Bu sebeple arbitraj yapabilmek için fiyat farklılıklarının iyice araştırılarak bulunması ve işlemin hemen gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
İlgili içerik: En Kolay Para Kazanma Yolları
Arbitraj Nasıl Yapılır?
Arbitraj nedir? sorusuna cevap verdiğimize göre artık arbitraj işleminin nasıl yapıldığını anlatmaya başlayabiliriz.
Öncelikle arbitraj yapılabilmesi için, seçilen ürünün farklı piyasalarda farklı fiyatlarla alınıyor ve satılıyor olması gerekmektedir. Eğer bir emtia veya mal, her piyasada aynı fiyata alınıyorsa, o zaman arbitraj yapmak mümkün olmaz.
Arbitraj yapılabilecek bir ürün bulduktan sonra, ürünün alım fiyatı ve satış fiyatı arasındaki farkın iyice hesaplanması gerekmektedir. Çünkü ürünün bir piyasadan alınması ve bir diğerine satılması sırasında oluşan komisyon ücretleri ve benzeri giderler elde edilecek kârların yok olmasına, hatta zarara geçmenize sebep olabilir.
İlgili İçerik: Komisyon Nedir?
Eğer siz de arbitraj yapmak istiyorsanız, öncelikle finansal piyasaları öğrenmeniz, farklı piyasalara aşina olmanız ve borsalar ile ilgili bilgiye sahip olmanız gerekmektedir. Kısacası, borsaları ve piyasaları iyi bir şekilde tanımadan arbitraj yapmaya başlamanızı önermiyoruz.
Arbitraj İşleminin Avantajları Nelerdir?
Arbitraj işleminin birkaç önemli avantajı bulunmaktadır. Bunlar;
- Arbitraj işlemlerinin genellikle riski düşük olur.
- Arbitraj işlemlerinden sonuç almanız daha kısa sürebilir.
Arbitraj İşleminin Dezavantajları Nelerdir?
Arbitraj işleminin avantajları olduğu kadar, dezavantajlarıda bulunmaktadır. Bu dezavantajlar;
- Fiyat dalgalanmalarından ortaya çıkan, aksaklıklar olabilmektedir.
- Onay süreçleri bazen uzayabilmektedir.
- Transfer ve yapılan işlemlerden komisyon alınmaktadır.
Arbitraj Oranı Nedir?
Arbitraj işleminin yapılabilmesi için, spot fiyatı ve vadeli fiyat arasında fark oluşması gerekmektedir. Bu fiyatlar arasındaki fark, arbitraj oranı olarak adlandırılır. Arbitraj oranı ise aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:
[Spot Fiyat – Vadeli Fiyat] / Vadeli Fiyat = Dolaylı Kotasyon Para Birimi Faizi – Dolaysız Kotasyon Faizi
Arbitraj İşlemini Kimler Yapar?
Teorik olarak arbitraj işlemini yatırım piyasalarına erişimi olan herkes yapabilir. Fakat günümüzde piyasalar arasındaki kârlı fiyat farklılıklarını belirlemek zor bir hale geldiği için genellikle portföy, yatırım ve zenginlik yönetimi yapan şirketler arbitraj durumunu fark edebilecek algoritmalar geliştirir ve böylece kâr elde ederler.
Kısacası, herkes arbitraj yapabilir, ancak yapılması zor bir hal aldığı için çoğunlukla profesyonel yatırımcılar ve yatırım danışmanlık şirketleri yapmaktadır.
Arbitraj İşlemi Yapılan Yatırım Ürünleri Nelerdir?
Ekonomik piyasalar ve borsalar üzerinde ticareti yapılan her ürün ve emtia ile arbitraj yapılabilir. Çoğunlukla arbitraj işleminde kullanılan ürünler ise aşağıdaki gibidir:
Coin Arbitraj Nedir? (Kripto Para Arbitraj)
Bitcoin, Ethereum ve benzeri kripto para birimlerinin fiyat farklılıkları olan piyasalardan alınıp, satılması işlemine Coin Arbitraj adı verilir. Kısacası, kripto para birimleri ile yapılan arbitraj türüdür.
Kripto para birimlerinin fiyatları çok hızlı bir şekilde değişkenlik göstermektedir. Bu sebeple piyasalar arasında fiyat farkı oluşması neredeyse kaçınılmazdır. Ancak yine aynı sebepten fiyat farklılıkları çok çabuk kapanabilir ve zarara geçmenize sebep olabilir. Bu sebeple Coin Arbitraj yaparken hızlı davranılması esastır.
Döviz Arbitrajı Nedir?
Dolar, Türk Lirası, Euro ve benzeri para birimlerinin bir piyasadan alınıp, başka bir piyasada daha yüksek fiyata satılmasına Döviz Arbitraj adı verilir. Döviz piyasalarında oluşan fiyat farklılıkları genellikle kısa sürelidir. Bu sebeple arbitraj işleminin hızlı bir şekilde tamamlanması gerekmektedir.
Hisse Senedi Arbitraj Nedir?
Şirketler hisselerini birden fazla piyasada listeleyebilmektedir. Bu sebeple aynı hissenin farklı piyasalarda, farklı fiyatlarla satılması mümkündür. Bu fiyat farklılıklarından yararlanarak kâr elde edilmesiyle de Hisse Senedi Arbitraj gerçekleşmiş olur.
Değerli Maden Arbitraj Nedir?
Birçok farklı piyasa üzerinde altın, gümüş ve benzeri değerli madenler satılmaktadır. Yani diğer yatırım ürünlerinde olduğu gibi fiyat farklılıklarının oluşması mümkündür. Bu da arbitraj yapılmasına imkân sağlamaktadır.
Faiz Arbitrajı Nedir?
Faiz arbitrajı, yatırım araçları ve ülkeler arasındaki faiz farkından yararlanmak için yapılan arbitraj çeşididir. Örnek vermek gerekirse, bir ülkede tutulan sermaye, faiz oranı daha yüksek olan bir ülkenin para birimine aktarılarak, kısa süreliğine o ülkenin bankalarında tutulur. Ardından üzerine faiz eklenen sermaye, tekrar eski para birimine çevirilerek ilk ülkeye geri alınır. Bu işlem iyi hesaplandığında, faiz oranlarındaki fark sayesinde büyük kârlar elde edilebilir.
E-Ticarette Arbitraj
E-ticaret içerisinde de, bir ürünü herhangi bir pazaryeri veya e-ticaret sitesinden alıp, başka bir yerde daha yüksek bir fiyata satmaya arbitraj adı verilir. Bu arbitraj yöntemlerinden en çok bilineni ise Amazon Arbitraj yöntemidir.
İlgili içerik: E-Ticaret Sitesi Kurmak
Amazon Arbitraj Nedir?
E-ticaret sektöründe kullanılan en popüler arbitraj yöntemlerinden birisi Amazon Arbitraj yöntemidir. Bu yöntemi kullananlar, başka e-ticaret sitelerinden veya fiziksel mağazalardan, marketlerden ve benzeri yerlerden ürünleri satın alıp, bu ürünleri daha yüksel bir fiyata Amazon üzerinden satarlar.
İlgili içerik: Amazon Dropshipping Rehberi
Arbitraj Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Arbitraj Neden Olur?
Arbitraj yapılmasına olanak verecek durumlar birçok farklı sebepten oluşabilir. Değerli madenlerin, dövizlerin ve ürünlerin fiyatları bölgeden bölgeye farklılık gösterebilir. Veya piyasalar aynı ürüne farklı fiyat biçebilirler. Diğer yandan, herhangi bir ürünün fiyat güncellemesi, farklı piyasalarda farklı zamanlarda yapılabilir. Bu sebeplerin hepsi arbitraj yapılmasına uygun ortamlar oluşturur.
Arbitraj Yapmak Kârlı mı?
Temelinde arbitraj zaten kâr elde etmek için yapılan bir işlemdir. Bu yüzden doğru bir şekilde yapılan arbitraj işlemleri her zaman kârlıdır. Asıl zor olan kısım, arbitraj işlemini yapacak imkanı bulmak ve bu imkanı değerlendirmektir.
Arbitraj Yapmak Yasal mı?
Doğru ve usulüne uygun bir şekilde yapıldığı sürece arbitraj işlemleri suç teşkil etmez. Yani arbitraj yasaldır. Ancak arbitraj işleminin uygun piyasalarda, izin verilen şartlar altında yapılması gerekmektedir.
Arbitraj Vergisi Nedir?
Arbitraj işlemi ile eş zamanlı olarak malların bir piyasadan alınarak, diğer bir piyasaya satılması ve bundan elde edilen kâr 6802 sayılı kanunun 29. maddesinin (p) bendi uyarınca BSMV’den istisnadır. Yine de arbitraj işlemi ile gelir elde etmeyi düşünüyorsanız, size en iyi cevabı her zaman uzman bir mali müşavir verebilir.
İlgili içerik: Vergi Nedir? Vergi Çeşitleri Nelerdir?
Arbitraj Yapan Kişiye Ne Denir?
Genellikle arbitraj ile uğraşan insanlara “arbitrajcı” adı verilir. Arbitrajcı olarak anılan insanlar yatırımlarını ve gelir elde etme işlemlerinin büyük bir kısmını arbitraj yaparak yürütürler.
Üçgen Arbitraj Nedir?
Üçgen arbitraj, üç para birimi arasındaki kur oranı farkından yararlanarak yapılan arbitraj türüdür. Üç para birimi arasında oluşan uyumsuzluklar genellikle sadece saniyeler sürer. Bu sebeple üçgen arbitraj yapmak için oldukça hızlı davranmak gerekmektedir.
Üç para birimi arasındaki döviz kurlarının dengesiz olduğu fark edildiğinde arbitrajcı, A para birimini, B para birimini almak için kullanır. Ardından B para birimi ile C para birimini alır ve tekrar hemen C para birimiyle A para birimini satın alır. Bu üç para biriminin arasındaki değer farkının uyumsuz olmasından yararlanarak da kâr elde etmiş olur.